TUTUKLULUK KARARI NEDENLERİ NELERDİR ?
Kuvvetli suç şüphesinin varlığını gösteren somut delillerin olması halinde, şüpheli veya sanığın kaçması, saklanması veya kaçacağı şüphesini uyandıran somut olgular varsa; şüpheli veya sanığın davranışları delilleri yok etme, gizleme veya değiştirme, tanık, mağdur veya başkaları üzerinde baskı yapılması girişiminde bulunma, hususlarında kuvvetli şüphe oluşturuyorsa ve şüphelinin, işlediği düşünülen suç kanunda belirtilen katalog suçlardan biriyse şüpheli için tutuklama nedeni var sayılabilir. izmir avukat arayışlarınızda bizimle iletişime geçmek için tıklayınız.
Tutuklama istenildiğinde, şüpheli veya sanık, kendisinin seçeceği veya baro tarafından görevlendirilecek bir müdafiin yardımından yararlanabilir.
TUTUKLULUK KARARINI KİM VERİR ?
- Soruşturma evresinde şüphelinin tutuklanmasına Cumhuriyet Savcısının istemi üzerine Sulh Ceza Hakimi tarafından,
- Kovuşturma evresinde sanığın tutuklanmasına Cumhuriyet Savcısının istemi üzerine veya re’sen mahkemece karar verilir.
Bu istemlerde mutlaka gerekçe gösterilir ve adli kontrol uygulamasının yetersiz kalacağını belirten hukuki ve fiili nedenlere yer verilir.
TUTUKLULUK KARARI VERİLEBİLMESİ İÇİN KANUNDA BELİRTİLEN KATALOG SUÇLAR NELERDİR ?
5237 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu madde 100; kuvvetli suç şüphesinin varlığını gösteren olguların bulunması halinde aşağıdaki katolog suçlar
(CMK’da tek tek sayılan suçlar, tahdidi suçlar) açısından bir tutuklama nedeni olduğunu kabul etmiştir. Kanunda belirtilen bu katalog suçlar şunlardır;
- SOYKIRIM VE İNSANLIĞA KARŞI SUÇLAR (Madde 76, 77, 78)
- KASTEN ÖLDÜRME (Madde 81, 82, 83)
- (Ek bent: 06/12/2006 – 5560 S.K.17.md) SİLAHLA İŞLENMİŞ KASTEN YARALAMA (madde 86)
- İŞKENCE (Madde 94, 95)
- CİNSEL SALDIRI (birinci fıkra hariç, Madde 102)
- ÇOCUKLARIN CİNSEL İSTİSMARI (Madde 103)
- Ek bent: 06/12/2006 – 5560 S.K.17.md) Hırsızlık (madde 141, 142)
- YAĞMA (madde 148, 149)
- UYUŞTURUCU VE UYARICI MADDE İMAL VE TİCARETİ (Madde 188)
- SUÇ İŞLEMEK AMACIYLA ÖRGÜT KURMA (iki, yedi ve sekizinci fıkralar hariç, Madde 220)
- DEVLETİN GÜVENLİĞİNE KARŞI SUÇLAR (Madde 302, 303, 304, 307, 308)
- ANAYASAL DÜZENE VE BU DÜZENİN İŞLEYİŞİNE KARŞI SUÇLAR (Madde 309, 310, 311, 312, 313, 314, 315),
- Bankalar Kanunu’nda tanımlanan ( 18.6.1999 tarihli ve 4389 sayılı Kanun madde 22/3,4 fıkraları) ZİMMET SUÇU
- 10.7.2003 tarihli ve 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda tanımlanan ve hapis
- 21.7.1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun madde 68 ve madde 74’de tanımlanan suçlar.
- 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu’nda tanımlanan (madde 110/4,5 fıkraları) KASTEN ORMAN YAKMA SUÇLARI
- 10.7.1953 tarihli ve 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanunda tanımlanan SİLAH KAÇAKÇILIĞI SUÇLARI (Madde 12)
TUTUKLAMA KARARI VERİLEMEYECEK HALLER NELERDİR?
Ceza Muhakemesi Kanunu’na göre tutuklama kararı verilemeyecek haller şunlardır:
- İşin önemi, verilmesi beklenen ceza veya güvenlik tedbiri ile ölçülü olmaması halinde tutuklama kararı verilemez.
- Sadece adli para cezasını gerektiren suçlarda tutuklama kararı verilemez.
- Hapis cezası üst sınırı 2 yıldan fazla olmayan suçlarda tutuklama kararı verilemez.
- Vücut dokunulmazlığına karşı suçların (kasten veya taksirle yaralama, taksirle öldürme vs.) ceza alt veya üst sınırı ne olursa olsun, koşulları varsa mahkeme ceza sınırına bağlı olmadan tutuklama kararı verebilir.
TUTUKLAMA KARARINA İTİRAZ NASIL YAPILIR ?
5237 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu madde 101/5, madde 104/2, madde 267 ve madde 268’e göre tutuklamaya itiraz süresi 7 gündür. Tutuklamaya itiraz süresi, şüpheli veya sanığın tutuklandığı gün dikkate alınmadan hesaplanır.
- Tutuklamaya itiraz başvurusu, şüpheli ve sanığın kendisi tarafından yapılabilir.
- Tutuklamaya itiraz başvurusu, tutuklanan şüpheli veya sanığın avukatı tarafından da yapılabilir.
- Tutuklamaya itiraz başvurusu, tutuklanan kişinin yasal temsilcisi (babası, annesi veya varsa başka yasal temsilcisi)tarafından da yapılabilir.
- Tutuklamaya itiraz başvurusu, Tutuklunun eşi tarafından da yapılabilir.
Bahsi geçen bu kişiler şüpheli veya sanığın mutlaka bir mahkeme tarafından verilmiş tutukluluk kararına itirazlarını 7 gün içinde tutuklama kararını veren mahkemeye bir dilekçe veya tutanağa geçirilmek koşuluyla zabıt katibine beyanda bulunmak suretiyle yapmalıdır.
Tutanakla tespit edilen beyanı ve imzayı mahkeme başkanı veya hakim onaylar.
Kararına itiraz edilen hakim veya mahkeme itirazı yerinde görürse kararı düzeltir, yerinde görmezse en çok üç gün içinde, tutuklama kararına itirazı incelemeye yetkili olan mercie gönderir. Bu merciler;
Sulh Ceza Hakimliği Tarafından Verilen Tutukluluk Kararına İtirazların İncelenmesi;
- O yerde birden fazla sulh ceza hakimliğinin bulunması halinde, numara olarak kendisini izleyen hakimliğe; son numaralı hakimlik için
bir numaralı hakimliği tarafından; - Ağır ceza mahkemesinin bulunmadığı yerlerde tek sulh ceza hakimliği varsa, yargı çevresinde görev yaptığı ağır ceza mahkemesinin
bulunduğu yerdeki sulh ceza hakimliği tarafından; - Ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerlerde tek sulh ceza hakimliği varsa, en yakın ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki sulh ceza hakimliği tarafından yapılır.
Asliye Ceza Mahkemesi Tarafından Verilen Tutukluluk Kararına İtirazların İncelenmesi;
- Kararı veren Asliye Ceza Mahkemesi’nin yargı çevresinde bulundukları Ağır Ceza Mahkemesine ve bu mahkeme ile başkanı tarafından verilen kararlar hakkındaki itirazların incelenmesi, o yerde Ağır Ceza Mahkemesinin birden çok dairesinin bulunması hâlinde, numara olarak kendisini izleyen daireye; son numaralı daire için birinci daireye; o yerde ağır ceza mahkemesinin tek dairesi varsa, en yakın ağır ceza mahkemesine aittir.
Tüm sorularınız ve hukuki yardım almak için lütfen tıklayınız.